Korona ziemi

Powyżej 7500 m n.p.m. zaczyna się tzw. „strefa śmierci”. Tam, z każdą godziną organizm ludzki ulega degradacji. Na szczęście to nie jest drastycznie szybki proces, ale zaleca się aby nie przebywać w strefie śmierci dłużej niż 1-2 dni. 

Jak widzicie wspinacz narażony jest na zagrożenia zewnętrzne (pogoda, teren, nagłe wydarzenia) i wewnętrzne (kruchość ciała, genetyka). Najprawdopodobniej nie mierzył się z nimi nigdy wcześniej – bo nie przebywał w podobnym środowisku. Oczywiście wraz z doświadczeniem i kolejnymi wyprawami minimalizujemy część z tych zagrożeń, ponieważ organizm „uczy się” trudności, a my radzimy sobie lepiej w kwestiach wydolnościowych i sprzętowo-logistycznych.

Elbrus (Europa, 5642 m n.p.m. – 25 czerwca 2012 r.)

To pierwszy ze szczytów Korony. Względnie niewysoki, ale chłodny. W warunkach mgły bardzo niebezpieczny. Co roku giną tam ludzie z powodu zabłądzenia i wychłodzenia. Jeśli jest mgła lub burza śnieżna – trzeba zawracać lub odpuścić atak. Zdobyłem szczyt z biurem wyprawowym. Podglądam i uczę się współpracy w teamie. Sam masyw Elbrusa jak i bliskie góry Kaukazu tworzą niesamowite otoczenie. Jeśli macie dobrą widoczność podczas wyprawy możecie cieszyć zmysły niesamowitymi widokami. 

Aconcagua (Ameryka Południowa, 6960 m n.p.m. – 21 lutego 2013 r.)

Zaraz po powrocie z Kili, ruszyłem na Ankę. Była dla mnie ówczesnym Everestem. Starsi stażem wspinacze wskazywali Acconcague za trudnego przeciwnika. Zaczynało się źle. Straciłem bagaż – musiałem połowę sprzętu i ubrań górskich pożyczyć. Ulewa zerwała drogę dojazdową do podnóża góry i musieliśmy robić aklimatyzacje totalnie w innym miejscu niż było zaplanowane. W obozie ludzie kłócili się nie na żarty o puszkę Tuńczyka – bo była wspólna i jeden chciał jeść a drugi nie. Oczywiście gdyby nie wysokość to nikt by się nie przejmował takimi rzeczami. Jednak góra okazała się łaskawa i w dobrym stylu wszedłem na jej szczyt. Tak, byłem z siebie dumny i naprawdę zmęczony fizycznie. W drodze powrotnej koledze „wyłączył się film”. Dostał ataku choroby wysokościowej i mniej więcej od 6400 do 6100 m znosiliśmy go w dół. Nie było z nim kontaktu. Miał szczęście, że stało się to ok 2h od obozu. 

Piramida Carstensz (Australia, 4.884 m n.p.m. – 19 listopada 2014 r.)

Ahhh. To była piękna przygoda. Blisko 100 km przez indonezyjską dżunglę. Na drodze podejściowej nikt nie mieszka. Brak osad wsi lub innych skupisk ludzkich. Musieliśmy iść karawaną. Na 14 wspinaczy przypadało blisko 70 osób wsparcia logistyczno-technicznego. To nie do wiary, że takie wyprawy mają jeszcze miejsce w XXI wieku. Świadczy to o tym, w jak niedostępnym terenie znajdują się góry. 

Masyw Vinsona (Antarktyda, 4.892 m n.p.m. – 30 grudnia 2015 r.)

Wyprawa na koniec świata. Wyzwania logistyczne to początek. Jak dostać się na kontynent? Jak dostać się pod szczyt? Poszukiwanie rozwiązań. Budowanie zespołu. Treningi. Organizacja funduszy i pierwsze poważne umowy ze sponsorami. 

Czy wiesz, że wyprawy na szczyt Vinsona to koszt ponad 160.000 zł? Ktoś powie, że to fanaberia, ktoś inny, że bez sensu. Ja jednak powiem Tobie, że nie ma lepszego sposobu na wydanie pieniędzy, niż na realizację własnych marzeń. I ani przez chwilę nie żałowałem wydanych pieniędzy. Wracając do wspinaczki. Wiedzieliśmy, że w przypadku nawet drobnych wypadków np. skręcenie lub złamanie nogi, jesteśmy zdani sami na siebie.

Denali (Alaska, 6.190 m n.p.m. – 13 czerwca 2016 r.)

Zdobywcy Korony Ziemi, twierdzą, że Denali jest drugim najtrudniejszym szczytem po Evereście. Po pierwsze dlatego, że jej lokalizacja jest przy kole podbiegunowym. Numeryczne 6190 m n.p.m. powinno się raczej traktować jak 7 tys. m n.p.m. Wpływ na to ma ciśnienie atmosferyczne. Po drugie jest tam wyjątkowo…zimno. Uważaj, będzie zimniej niż na Antarktydzie i Evereście – ostrzegali znajomi, którzy wcześniej zdobyli Koronę. 

Na Denali wyruszałem dwa razy. Za pierwszym razem to właśnie pogoda i brak elastyczności w terminach spowodował, że nie ruszyłem na szczyt. Aby zacząć wspinaczkę na szczyt należy z miejscowości Talkeetna polecieć awionetką pod lodowiec. Pogoda to uniemożliwiała. Przez 7 dni czekaliśmy. Wreszcie gdy pogoda pozwoliła zostało mi 6 dni do biletu powrotnego do Polski. Nie mogłem go przebukować, a na szczyt nie było po co lecieć, bo 6 dni to za mało aby wejść. 

Nadszedł czas na próbę Everestu. Cel jest jasny i nie wiemy czy wszystko pójdzie dobrze. To zagrożenia, które na nas czekały:

• • • temperatura spadająca do – 40 stopni,
    • stężenie tlenu w powietrzu 33% – czyli każda jedna czynność jest 3 razy trudniejsza,
    • bardzo mocny wiatr,
    • od 7500 m. do 8 848 m. w „strefie śmierci”. 

Ruszamy. Rozpoczynamy trekking z początkiem kwietnia. Po 9 dniach wyprawy docieramy do Everest Base Camp. Wyjątkowe, kultowe miejsce. 

Mount Everest (Azja, 8.848 m.n.p.m. kwiecień – maj 2017 r.)

Aby zdobyć Everest trzeba zmierzyć się z kilkoma jakże ważnymi czynnikami. Pierwszy z nich – najważniejszy to umiejętność poruszania się w górach wysokich przy niekorzystnych warunkach dla organizmu ludzkiego. Ten aspekt mieliśmy już opanowany z próbą na Denali.

Drugim ważnym elementem jest przygotowanie wydolnościowe i dobre zdrowie. Nad tym pracowaliśmy od ponad 2 lat. Sporo treningów i wypadów w góry. Praca na panelu wspinaczkowym i wspinanie w skałach. 

Trzecim, istotnym czynnikiem jest strategia działania i plan aklimatyzacyjny. Postawiliśmy na wyjście na szczyt z butlą i wyprawę 7 tygodniową. Taki czas jest niezbędny aby dobrze się zaaklimatyzować. Jeśli chcielibyśmy atakować szczyt bez tlenu wówczas wyprawa musiałaby trwać kolejne 2-3 tygodnie dłużej. Oczywiście to również kwestia innych przygotowań. Warto w tym miejscu wspomnieć, że spośród wszystkich ponad 50-ciu polskich zdobywców, tylko 1 osoba weszła na szczyt bez tlenu. 

Wreszcie czwarty, ale szalenie ważny element naszej układanki. Pieniądze. Wyprawa na szczyt to koszt ok. 40.000 USD. Dla nas wówczas było to 136.000 zł na osobę. Wyruszaliśmy we dwoje więc łatwo policzyć, że potrzebowaliśmy blisko 300 000 zł. I tutaj zaczynały się schody. Część funduszy mieliśmy, ale większość musieliśmy zdobyć. Dzięki wielu działaniom marketingowym oraz wsparciu sponsorów zebraliśmy pełną kwotę. 

Jednak ten zakres prac angażował nas mocno czasowo i energetycznie.

Nadszedł czas na próbę Everestu. Cel jest jasny i nie wiemy czy wszystko pójdzie dobrze. To zagrożenia, które na nas czekały:

• • • • temperatura spadająca do – 40 stopni,
      • stężenie tlenu w powietrzu 33% – czyli każda jedna czynność jest 3 razy trudniejsza,
      • bardzo mocny wiatr,
      • od 7500 m. do 8 848 m. w „strefie śmierci”. 

Ruszamy. Rozpoczynamy trekking z początkiem kwietnia. Po 9 dniach wyprawy docieramy do Everest Base Camp. Wyjątkowe, kultowe miejsce. 

Teraz kolej na najtrudniejszy technicznie odcinek. Wymarsz z EBC zaczynamy o północy. Spaliśmy kilka godzin. Temperatura ok -5 stopni. Niby nie wiele, ale przed nami wyjątkowej urody przeszkody. Pionowe, dochodzące do 10-20 metrów bloki lodu. To stały element Ice Fall’u. Głębokie zapadliska, takie, że dna nie widać. Szerokie na kilka metrów zrywy. Pokonywaliśmy je z wykorzystaniem aluminiowych drabin – często łączonych zwykłymi linkami do tzw. lotnej asekuracji postawionej z wykorzystaniem szabli lodowych. 

Wyobraź sobie, że musisz przejść nad PRZEPAŚCIĄ między DWOMA 10-cio piętrowymi budynkami a pomiędzy nimi jest tylko aluminiowa drabina…W dodatku jest chłodno, wieje wiatr a Twoje raki przesuwają się między szczeblami drabiny. Tak wymaga to pewnego kroku i dość sporej odwagi. 

Takich mniejszych lub większych przeszkód na Icefallu było ponad 35. I to wszystko na wysokości 6000 m. n.p.m., gdzie tlen rozrzedzony jest już w 50%. Biegłeś Runmageddon lub Barbarian Race? To przyjmij, że przeszkody są co kilkanaście metrów i są kilka  razy bardziej wymagające.

Zrobiliśmy to! Dotarliśmy do obozu 1. Po nocnym odpoczynku kolejno obóz 2 i znowu nocleg. Dalej Obóz 3 i „dotknięcie” 7 000 m n.p.m. i zaraz zejście do Obozu 1, a kolejnego dnia do EBC. Tak jak przyjęliśmy w naszym planie działania. Aklimatyzacja zrobiona. Dobra robota. Teraz 7 dni odpoczynku „na nizinach” tj. w Namche Baazar na wysokości ok 3500 m n.p.m. 

Szybko zleciało. Nabraliśmy sił i znowu tą samą trasą ruszamy do EBC i kolejnych obozów.  

Po 5 dniach jesteśmy w obozie 4 na wysokości 8 000 metrów. Tak dotarliśmy do „strefy śmierci”. Po kilkunastogodzinnym odpoczynku w namiocie czas opuścić ciepły śpiwór i ruszać. Pamiętam, że samo ubranie się w sprzęt (m.in. kombinezon, raki) i wyjście, zmęczyło mnie bardziej niż szybki bieg na 5 km. W końcu to 8 tysięcy metrów a tlenu coraz mniej.

Wyruszyliśmy ok 20.00 w nocy. Ja, Sylwia i dwoje szerpów wspinaliśmy się stokiem o nachyleniu ok 45 stopni. Szerpów zabieramy ze względów bezpieczeństwa. Gdyby kogoś z nas złapała choroba wysokościowa – szerpowie powinni pomóc. Idziemy przez noc z czołówką na kasku. Widzimy na 2 metry do przodu, ale kilkukrotnie pojawiają nam się przed oczami ciała wspinaczy, którzy zostali tam na stałe. Ponoć na zboczach Everestu spoczywa 150-200 zwłok. Ile dokładnie? – nikt nie wie, bo nikt nie prowadzi takiej ewidencji. Część ciał zabiera się z gór. Część zostaje zwykle za akceptacją rodziny. W wielu przypadkach rodzina po prostu nie ma pieniędzy na ściągnięcie zwłok.

Na wysokości blisko 8300 -8350 metrów spotykamy osobę która jest w stanie agonalnym. Niestety nie jesteśmy już w stanie jej pomóc. Kolejna ofiara Everestu. 

Ludzka emocja w takich okolicznościach to mieszanka smutku, rozczarowania i zdenerwowania. W takiej chwili nie ma miejsca na poddanie się emocjom i rozluźnienie.… musimy jeszcze wrócić do Obozu 4, a później najlepiej jeszcze niżej.
Po dotarciu do Obozu 2, rozważaliśmy ponowny atak, ale zarówno nasze ciała jak i pogoda nie pozwoliły nam na to. Dotarliśmy szczęśliwie do EBC, dalej Katmandu oraz w dalszej kolejności do Polski.

Czy żałuje że tak się stało?
I tak i nie. Być może odwrót był najlepszym wyjściem bo upór mógł nas zabić. A może to była dla nas lekcja na ile cenimy swoje życie.

Wracam bez szczytu, ale w zdrowiu i z planami na przyszłość.

Mount Everest (Azja, 8.848 m n.p.m. w dniu 17.05.2018 r.)

Nie należę do osób, które szybko się zniechęcają. Wiedziałem, że wrócę po Everest – prędzej lub później. Rozważając różne czynniki postawiłem na najszybszy możliwy powrót – czyli kolejny okres wiosenny. 

Rozpisaliśmy nową strategię. Tym razem zawalczymy o dwa ośmiotysięczniki. Ja o Everest ponownie, Sylwia o Lhotse – czwarty co do wysokości szczyt górski na świecie. Wszystko zaczęło się od nowa. Szukanie sponsorów, treningi i logistyka. Z jednej strony było łatwiej bo robiliśmy to po raz drugi, ale też trudniej bo zamiast 2 lat mieliśmy tylko pół roku.   

Wyruszamy początkiem kwietnia. Docieramy do EBC, które jest prawie takie samo jak rok wcześniej. Niespodzianką jest Icefall. Zamiast ponad 30 zrywów i przepaści – mamy ich w tym roku tylko kilka. Pojawiły się za to pionowe ściany. Jeśli widziałeś serial „Gra o Tron” to właśnie tak ,mniej więcej, wygladała lodowa ściana podobnie jak w serialu.

Jesteśmy wytrwali i przez kolejne 2-3 tygodnie budujemy aklimatyzację. W końcu nadszedł dzień ataku szczytowego. Tym razem dopilnowałem wszyskich szczegółów, a z moimi butlami spałem nawet w namiocie. Musiałem być pewny, że trud wyprawy nie będzie zniwelowany przez czynniki zewnątrzne. Sylwia schodzi ze zdobytego Lhotse, a ja ruszam na atak szczytowy na Everest. Czuje się dobrze i jestem bardzo zmotywowany. 

Tym razem atak szczytowy był bez niespodzianek. Z satysfkacją zrobiłem kolejny krok nad miejscem, z którego zawróciłem rok wcześniej. Oczywiście było ciężko. Było zimno. W końcowym etapie szedłem mocno zmęczony. Jednak Everest ugościł mnie pięknym słońcem i dobrą pogodą. 

Zdobyłem Mount Everest!

Zdobyłem Koronę Ziemi!

To niesamowite uczucie być tam i cieszyć wszystkie zmysły.
Bajecznie! Fantastycznie! Energetyzująco! Po prostu niesamowicie!
Spędziłem na szczycie aż 50 minut ciesząc się widokami i przeżywając wewnątrznie tą wyprawę, atak szczytowy i jego zwieńczenie.
Uniosłem ręce do góry w geście zwycięstwa. Otarłem lód z brody i uśmiechnąłem się do zdjęcia.